Czym jest tonometria?
Tonometria jest pomiarem ciśnienia gałki ocznej. Wartość ciśnienia jest uzależniona od stopnia równowagi pomiędzy produkcją cieczy wodnistej w gałce ocznej, a jej odpływem. U zdrowej osoby prawidłowy zakres ciśnienia wynosi 10-21 mm Hg. W ciągu dnia można zaobserwować wahania ciśnienia, które nie przekraczają 5 mm Hg. Najwyższą wartość ciśnienia wewnątrzgałkowego można odnotować w godzinach porannych.
Jak należy przygotować się do badania?
Przed rozpoczęciem badania należy zdjąć soczewki kontaktowe. Warto też rozluźnić ciasno zapięty kołnierzyk. Ponadto pacjent powinien poinformować lekarza o alergii na leki znieczulające. W trakcie badania należy spokojnie i miarowo oddychać. Nie można wstrzymywać oddechu ani zaciskać powiek. Drugim okiem należy patrzeć prosto przed siebie.
Jakie rodzaje tonometrii wyróżniamy?
Wśród najbardziej popularnych rodzajów badania ciśnienia wewnątrzgałkowego możemy wyróżnić:
– tonometrię aplanacyjną,
– tonometrię wgłobieniową,
– tonometrię bezkontaktową.
Podczas tonometrii aplanacyjnej wykorzystuje się tonometr Goldmanna. Jest to aparat wyposażony w podwójny pryzmat o średnicy 3,06 mm. Z jego pomocą spłaszcza się powierzchnię znieczulonej rogówki. Dzięki temu jej obraz jest dobrze widoczny w lampie szczelinowej. Pomiar ciśnienia opiera się na zasadzie Imberta i Flicka. Głosi ona, że ciśnienie panujące we wnętrzu kuli musi być równe sile, jaka jest potrzebna do jej spłaszczenia podzielonej przez wielkość powierzchni spłaszczenia.
Przed rozpoczęciem badania lekarz znieczula powierzchnię oka pacjenta i zabarwia film łzowy roztworem fluoresceiny. Fluoresceina pod wpływem światła o barwie kobaltowo-niebieskiej zaczyna świecić. Okulista uciska końcówką pryzmatu szczyt rogówki. W tym momencie zabarwiony filtr wytwarza wokół końcówki pryzmatu menisk. Jest on widoczny w formie dwóch żółtych półokręgów. Następnie okulista ustawia skalę tonometru tak, aby oba półokręgi zetknęły się wewnętrznymi krawędziami. Następnie odczytuje na skali wartość ciśnienia.
Tonometria wgłobieniowa wykorzystuje tonometr Schiotza. Okulista ustawia aparat pionowo na znieczulonej rogówce. Pacjent w tym czasie znajduje się w pozycji leżącej lub siedzącej z głową odchyloną do tyłu. Trzpień tonometru uciska rogówkę. Opór rogówki jest zależny od ciśnienia, jakie panuje w gałce ocznej.
Tonometria bezkontaktowa jest najnowszą formą badania ciśnienia wewnątrzgałkowego. Wykorzystuje się do niej tonometr bezkontaktowy, który spłaszcza rogówkę poprzez podmuch sprężonego powietrza. W przypadku tego badania nie jest wymagane znieczulenie miejscowe.
Wykonując standardowe badanie okulistyczne, warto również dokonać pomiaru ciśnienia wewnątrzgałkowego. Pozwoli to na wczesną diagnostykę zagrożenia rozwojem jaskry, która może doprowadzić do zniszczenia nerwu wzrokowego.