Jak wygląda objawowe leczenie grypy?
Do najczęstszych objawów grypy należą: gorączka, dreszcze, ból mięśni i stawów, ból głowy, osłabienie i złe samopoczucie. Niekiedy osoby chore zgłaszają również katar, uczucie zatkanego nosa, czy ból gardła. Dolegliwości te pojawiają się nagle i utrzymują przez kilka dni. Często są na tyle nasilone, że chorzy nie mogą podejmować swoich codziennych aktywności [1].
Leczenie objawowe grypy stosowane jest u większości chorych. Jego celem jest obniżenie temperatury ciała, złagodzenie dolegliwości bólowych, udrożnienie nosa i zlikwidowanie kaszlu suchego lub rozrzedzeniu wydzieliny i ułatwieniu oddychania w przypadku kaszlu mokrego. Lekarze zalecają pacjentom odpoczynek, nawadnianie organizmu oraz stosowanie leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych [2]. Większość z nich (m.in. paracetamol) jest dostępnych bez recepty.
Na rynku dostępne są także preparaty łączone, które poza środkiem przeciwbólowym i gorączkowym, zawierają substancje wspomagające łagodzenie innych objawów grypy. Są to m.in. fenylefryna, pseudoefedryna czy feniramina. Ich działanie polega na obkurczaniu naczyń krwionośnych znajdujących się w błonie śluzowej nosa. Tym samym następuje udrożnienie dróg oddechowych i zmniejsza się katar. Fenyleferyna uważana jest za bezpieczną jednak należy pamiętać, że u niektórych osób może wywołać bóle głowy, bezsenność i wzrost ciśnienia tętniczego [4].
Czy można leczyć przyczynę grypy?
Istnieją także leki, które pozwalają leczyć przyczynę grypy. Są to inhibitory neuraminidazy wirusa grypy. Ich działanie polega na blokowaniu namnażania się patogenu w organizmie człowieka. Środki tego typu nie tylko zmniejszają natężenie objawów, ale także skracają czas trwania choroby i zapobiegają wystąpieniu powikłań. Tego typu terapia jest zalecana osobom, które znajdują się w grupie ryzyka ciężkiego przebiegu choroby (głównie małe dzieci, osoby starsze oraz chorzy przewlekle). Leki zawierające inhibitory neuraminidazy są dostępne wyłącznie na receptę [5].
Profilaktyka grypy
Chociaż każdego roku na grypę choruje w Polsce kilka milionów osób [6], infekcji można uniknąć. Konieczne jest stosowanie się do ogólnych zasad profilaktyki. Do najważniejszych należą:
- częste mycie rąk wodą z mydłem (zwłaszcza po powrocie z publicznych miejsc),
- unikanie dużych skupisk ludzi,
- częste przebywanie na świeżym powietrzu [7],
- zasłanianie nosa i ust w trakcie kaszlu (najlepiej zgiętym łokciem),
- unikanie bezpośredniego kontaktu z osobami, które wykazują objawy grypy.
Do działań profilaktycznych zalicza się także coroczne szczepienia przeciwko grypie. Nie są one obowiązkowe, jednak zaleca się, aby zostali nim poddani wszyscy dorośli i dzieci, a zwłaszcza przewlekle chorzy, z obniżoną odpornością, z wadami wrodzonymi, po transplantacji narządów, a także osoby powyżej 55. roku życia i personel medyczny. Niestety, wskaźnik wyszczepialności w Polsce od kilku lat utrzymuje się na niskim poziomie [7].
Źródła:
- T. Przybyłowski, Powikłania grypy, Medycyna po Dyplomie, 2011, t. 20, nr 1, s. 85–91.
- M. Makowiec-Dyrda, T. Tomasik, A. Windak i in., Zapobieganie, rozpoznawanie i leczenie grypy. Wytyczne Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce 2019, Medycyna Praktyczna, Kraków 2019.
- Fenylefryna [w:] Indeks Leków MP https://indeks.mp.pl/leki/desc.php?id=295&id=295 (dostęp 05.11.2020).
- J. Woroń, Leki stosowane w samoleczeniu [w:] K. Krajewski-Siuda, Samoleczenie, Instytut Sobieskiego, Warszawa 2012.
- B. Stanisz, Terapia grypy, Farmacja Polska, 2009, t. 65, nr 1, s. 9–14.
- Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Zachorowania i podejrzenia zachorowań na grypę w Polsce, http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/grypa/index.htm (dostęp 15.12.2020).
- T. Jackowska, E. Zawłocka, M. Czajkowska, Czy grypa to łagodna infekcja? Opis przypadku. Profilaktyka grypy u dzieci w sezonie 2017–2018, Postępy Nauk Medycznych, 2017, t. 30, nr 9, s. 488–492.
- Rekomendacje polskich Ekspertów dotyczące profilaktyki grypy w sezonie epidemicznym 2019/2020.