Prawdopodobnie już wkrótce będzie w Polsce łatwiej o wizytę u lekarza. Ma to spowodować zakończenie rozproszonego systemu rejestracji, którego zastąpić ma centralny system zgłoszeń dla pacjentów. Oznacza to szybsze zapisywanie się do lekarza, a dla świadczeniodawców nowe obowiązki do spełnienia.
Co jest zatem istotne w kontekście zmian dotyczących rejestracji do lekarza?
Generalnie już wkrótce spodziewać się można zakończenia funkcjonowania rozproszonego do tej pory systemu rejestracji do lekarza, którego zastąpić ma centralny system zgłoszeń. Taka zmiana to niewątpliwie potencjalnie szybsze zapisywanie się do lekarza, jak i również nowe obowiązki do spełnienia dla świadczeniodawców.
W powyższym aspekcie uproszczenie oraz przyspieszenie procesu rejestracji oraz zapewnienie pacjentom łatwiejszego dostępu do informacji o wolnych terminach we wszystkich placówkach medycznych, są celami projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, który urzędnicy resortu zdrowia przekazali do konsultacji publicznych.
Eksperci uważają przy tym, iż jest to niewątpliwie bardzo istotny krok w kierunku rozładowania kolejek do lekarzy, gdyż wprowadzony zostanie scentralizowany system zgłoszeń na świadczenia zdrowotne oraz centralny wykaz oczekujących na ich udzielenie, który ma być wspólny dla wszystkich placówek medycznych w Polsce. Oznacza to, iż przestaną obowiązywać listy kolejkowe prowadzone przez każdą placówkę medyczną osobno. W tym zakresie obecnie taka e-rejestracja obowiązuje w ramach programu pilotażowego, realizowanego od 2022 roku jedynie w wybranych placówkach medycznych.
Jak zauważa Szymon Chrostowski, prezes Fundacji Wygrajmy Zdrowie, niewątpliwie centralna e-rejestracja pozwoli kontrolować przepływ pacjentów oraz docelowo weryfikować z jakich świadczeń oni korzystają. Z kolei Małgorzata Gałązka-Sobotka, dziekan Centrum Kształcenia Podyplomowego oraz dyrektor Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego w Warszawie, podkreśla, iż po wprowadzeniu takiego centralnego zarządzania ruchem pacjentów okazać się może, iż kolejki w Polsce są sztucznym tworem. Niewątpliwie wszyscy życzyliby sobie takich efektów wprowadzonych zmian, jednak z oceną należy oczywiście poczekać do wprowadzenia nowych rozwiązań w życie.
W odniesieniu z kolei do słabości proponowanych rozwiązań, zdaniem ekspertów, można ich upatrywać w zakresie świadczeń. W tym aspekcie bowiem e-rejestracja ma objąć na pierwszym etapie tylko część ze świadczeń udzielanych w trybie ambulatoryjnym. W tym roku mają to być zatem:
- wizyty u kardiologa
- świadczenia realizowane w ramach profilaktyki raka szyjki macicy
- świadczenia realizowane w ramach profilaktyki raka piersi
W późniejszym okresie zakres świadczeń ma być ciągle rozszerzany.
W powyższym aspekcie Małgorzata Gałązka-Sobotka rekomendowałaby jednak zacząć od wprowadzenia do wykazu świadczeń tych, do których kolejki oczekujących są dziś najdłuższe, gdzie mowa jest przede wszystkim o endokrynologii czy też neurologii.
Jednocześnie z propozycji przedstawionych przez urzędników resortu zdrowia wynika, iż obowiązywać będą dwie formy zapisów do lekarza, mianowicie:
- pierwsza forma, tak jak ma to miejsce obecnie, czyli bezpośrednio u świadczeniodawcy: osobiście, telefonicznie albo z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej
- druga forma, poprzez Internetowe Konto Pacjenta
Eksperci w tym zakresie podkreślają, iż zaproponowanie dwóch ścieżek rejestracji jest korzystne, zwłaszcza z uwagi na seniorów, którzy nie zawsze dobrze się czują w obcowaniu z nowymi rozwiązaniami, a w tym ze środkami komunikacji elektronicznej.
Jak bowiem zauważa Szymon Chrostowski, niewątpliwie nie każdy korzysta dziś biegle z Internetu, a wielu, szczególnie starszych, robi to za pośrednictwem swoich bliskich. Zatem w tej sytuacji możliwość umawiania wizyty jedynie poprzez Internetowe Konto Pacjenta ograniczałaby dostęp do systemu wielu pacjentom. Ciekawym zagadnieniem jest tutaj również to, jak w praktyce zarządzany będzie cały system e-rejestracji, mianowicie czy będzie to całkowicie obsługa przez avatara, czy też może przez pracownika. Niewątpliwie pierwsze rozwiązanie może tutaj spowolnić zapisy.
O czym jeszcze warto wiedzieć w kontekście proponowanych zmian dotyczących rejestracji na wizyty do lekarza?
Małgorzata Gałązka-Sobotka podkreśla, iż z powodu przewidzenia dwóch form zapisów do lekarza, nie należy spodziewać się od razu spektakularnych efektów w skali kraju. Niewątpliwie też wprowadzeniu takich rozwiązań powinna towarzyszyć obszerna, informacyjna kampania społeczna, która będzie je promować. Dobrze byłoby ponadto premiować również te placówki medyczne, które przeprowadzą pacjentów przez cały proces e-rejestracji, pomagając na każdym etapie.
Dla pacjentów istotnym jest, iż podczas dokonywania zapisów w ramach centralnej elektronicznej rejestracji możliwe będzie podanie preferowanego terminu wizyty, a także wskazanie placówki medycznej, w której ma się ona odbyć. Pacjent taki otrzyma potwierdzenie wyznaczenia konkretnego terminu udzielenia świadczenia, jak i potwierdzenie w przypadku zmiany terminu lub rezygnacji z niego. Ponadto, w razie konieczności odwołania wizyty, pacjenci będą mogli dokonać zgłoszenia przez asystenta głosowego.
Cała rejestracja elektroniczna obejmie zarówno pacjentów zgłaszających się po raz pierwszy na wizytę, jak i tych, którzy kontynuują leczenie. W tym zakresie będzie jednak różnica, bowiem ci kontynuujący leczenie nie będą umieszczani w centralnym wykazie oczekujących. Dla nich bowiem, tak jak ma to miejsce dziś, wizytę wyznaczy placówka medyczna, w której już się leczą. Wizyta taka trafi następnie do harmonogramu placówki umieszczonego w centralnej elektronicznej rejestracji. Pacjenci z kolei zgłaszający się na wizytę po raz pierwszy, trafią do centralnego rejestru, czyli pacjent będzie mógł uzyskać świadczenie w dowolnym miejscu, chyba, że zgłosi tutaj swoje preferencje.
Co jeszcze w praktyce oznacza wprowadzenie centralnego systemu rejestracji do lekarza?
Niewątpliwie wprowadzenie centralnego systemu rejestracji do lekarza oznacza zmiany również dla placówek medycznych. W tym aspekcie bowiem celem wprowadzenia e-rejestracji, zostanie wykorzystana Elektroniczna Platforma Gromadzenia, Analizy i Udostępniania Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych. Takie propozycje oznaczają natomiast, iż świadczeniodawcy będą obowiązani udostępniać w tym systemie w całości swoje harmonogramy przyjęć, wraz z dostępnymi terminami udzielania świadczeń medycznych.
Niewątpliwie taka zmiana oznacza istotne koszty po stronie placówek medycznych, stąd też urzędnicy resortu zdrowia planują wprowadzenie jednorazowej premii, w wysokości 10.000,00 zł, o którą będzie mógł ubiegać się każdy świadczeniodawca, który rozpocznie prowadzenie centralnej elektronicznej rejestracji w ciągu 4 miesięcy od dnia wejścia w życie nowych przepisów.
Z prowadzonych przez urzędników Ministerstwa Zdrowia analiz oraz wyliczeń wynika, iż koszt budowy oraz utrzymania systemu elektronicznego, w tym wytworzenia aplikacji potrzebnej do umawiania wizyt, wysyłki wiadomości SMS do pacjentów z powiadamianiem dotyczącym wyznaczonego terminu wizyty oraz koszt usługi asystenta głosowego, wyniesie około 600,0 mln zł w ciągu 10 lat od wejścia zmian w życie.
Podsumowując, do konsultacji publicznych skierowany został właśnie projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, którego celem jest wprowadzenie centralnego systemu rejestracji do lekarza. Tym samym powinniśmy zakończyć z rozproszonym systemem rejestracji, który każda placówka medyczna prowadziła samodzielnie, a zastąpić winien go centralny system rejestracji dla pacjentów. W praktyce oznaczać powinno to dla pacjentów niewątpliwie możliwość szybszego zapisania się do lekarza, natomiast dla świadczeniodawców – spełnienie nowych obowiązków. Nowe rozwiązania wejdą jednak w życie na razie w ograniczonym zakresie, dotycząc wizyty u kardiologa oraz świadczeń realizowanych w ramach profilaktyki raka szyjki macicy i raka piersi. W późniejszym okresie zakres owych świadczeń realizowanych elektronicznie ma zostać rozszerzony. Niewątpliwie jest to dobra informacja, szczególnie dla pacjentów, która powinna przyczynić się do zmniejszenia kolejek do specjalistów.