Okazuje się, iż od 1 lipca bieżącego roku lekarze i dentyści muszą posiadać kasę fiskalną najnowszej generacji. Jednak taka sytuacja nie dotyczy każdego podmiotu świadczącego usługi medyczne.
Co zatem wiadomo o obowiązku posiadania kas fiskalnych online wraz z początkiem lipca 2021 roku?
Co do zasady obowiązek posiadania kas fiskalnych online od 1 lipca bieżącego roku dotyczy nie tylko lekarzy i dentystów, lecz również fryzjerów, kosmetyczki, właścicieli siłowni oraz osoby świadczące usługi prawnicze i budowlane (taki obowiązek wynika z rozporządzenia ministra finansów z dnia 10 czerwca 2020 roku).
Urzędnicy resortu finansów nie mają obecnie w planach przesunięcia tego terminu, gdyż raz był on już przesuwany – pierwotnie obowiązek ten miał już być od 1 stycznia bieżącego roku.
Jakie zapisy odnośnie tegoż obowiązku wobec medyków wzbudzają wątpliwości?
Podstawową kwestią jest to, czy obowiązek posiadania kasy fiskalnej online dotyczy wyłącznie lekarzy i dentystów prowadzących prywatne praktyki czy też również wszystkie podmioty medyczne (w tym chociażby przychodnie medyczne).
Zdaniem urzędników resortu finansów podmioty lecznicze działające w formie spółki prawa handlowego i świadczące usługi medyczne poprzez zatrudnionych lekarzy bądź stomatologów nie mają obowiązku ewidencjonowania obrotu z wykorzystaniem kasy fiskalnej. Wymóg ten dotyczy jedynie świadczenia usług medycznych w ramach indywidualnej praktyki lekarzy i dentystów.
Takie stanowisko potwierdza również dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, zauważając, iż cechą charakterystyczną wykonywania zawodu w formie indywidualnej praktyki lekarskiej jest udzielanie świadczeń zdrowotnych na własny rachunek i własną odpowiedzialność. I to zasadniczo odróżnia taką działalność od podmiotu leczniczego, w którym lekarze wykonują swój zawód na podstawie zawartej z nimi umowy i udzielając świadczeń działają na jego rachunek i odpowiedzialność.
Co jeszcze jest istotne w kontekście nowego obowiązku posiadania kasy fiskalnej online?
Zdaniem Radosława Maćkowskiego, doradcy podatkowego w MVP TAX, ważnym jest, iż nowy obowiązek nie dotyczy psychologów, psychoterapeutów, fizjoterapeutów czy też weterynarzy. Zatem właśnie te grupy osób związanych z szeroko pojętą ochroną zdrowia mogą nadal stosować tradycyjne kasy fiskalne, a ponadto mają prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotów na kasie fiskalnej do limitu obrotu 20.000 zł rocznie.
Zasadniczo właśnie owo zwolnienie wyróżnia ich też od lekarzy i stomatologów, dla których istnieje bezwzględny obowiązek stosowania kas fiskalnych, niezależnie od wysokości obrotów.
Niezmiernie ważnym jest zatem, iż lekarz bądź stomatolog musi od 1 lipca bieżącego roku posiadać kasę fiskalną online w swej prywatnej praktyce. Jeżeli spóźni się on chociażby o 1 dzień, wówczas utraci możliwość skorzystania z ulgi na jej zakup, która wynosi 90% ceny netto, nie więcej niż 700 zł.
W tym kontekście nie ma żadnego okresu ochronnego ani sytuacji, która by umożliwiała przesunięcie terminu fiskalizacji takiej kasy. Zatem nie ma znaczenia, czy lekarz weźmie w tym czasie urlop i przez pierwsze dni lipca nie będzie prowadził żadnej sprzedaży.
O takim interpretowaniu przepisów o uldze przekonał się swego czasu pewien mechanik, który stanął przed obowiązkiem zakupu kasy fiskalnej online począwszy od 1 stycznia bieżącego roku. Początkowo miał on bowiem problem z zakupem, rozchorował się i na przełomie roku był na zwolnieniu lekarskim. W efekcie kasę online zakupił 13 stycznia, a pierwszą sprzedaż na niej zarejestrował 30 stycznia. To jednak sprawiło, iż ulga na zakup kasy fiskalnej mu przepadła.
W takiej sytuacji wyjątkiem będzie, gdy lekarz bądź stomatolog będą mieć zawieszoną działalność. Wówczas, chcąc zachować prawo do ulgi na zakupu kasy online, należy odpowiednio wcześnie ją zafiskalizować (tak, by można było na niej ewidencjonować sprzedaż już w pierwszym dniu po odwieszeniu prowadzenia działalności gospodarczej.
Ważnym jest też, iż owa ulga na zakup kasy fiskalnej online nie przysługuje w ogóle przy dobrowolnej wymianie tradycyjnej kasy na tą nową. Tym samym z ulgi nie skorzystaliby przykładowo fizjoterapeuci, psychologowie oraz fizjoterapeuci i weterynarze.
Co jeszcze lekarze i stomatolodzy powinni wiedzieć w kontekście stosowania nowych kas fiskalnych online?
Otóż lekarze zatrudnieni na kontraktach w szpitalu bądź innej placówce medycznej w ogóle nie muszą stosować kas fiskalnych. Poza tym od 2021 roku przysługuje im jeszcze jedna preferencja, mianowicie mogą oni stosować najprostszą formę rozliczeń z fiskusem, czyli kartę podatkową.
Jest to spowodowane tym, iż w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2020 r. poz. 1905 ze zm.) zmianie uległa definicja wolnych zawodów. Otóż zniknął z niej warunek, który wykluczał zastosowanie karty podatkowej dla świadczących usługi na rzecz osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej albo na rzecz osób fizycznych dla potrzeb prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej.
Przed tą zmianą z karty podatkowej korzystać bowiem mogli jedynie ci podatnicy, którzy świadczyli usługi bezpośrednio klientom indywidualnym.
Jednakże zmiana przepisów, choć korzystana, spowodowała powstanie niejasności. Przy niektórych zabiegach bowiem wymagana jest asysta chociażby pielęgniarki, czego wymaga Narodowy Fundusz Zdrowia. Tym samym powstały obawy, czy korzystanie z takiej asysty nie wykluczy prawa lekarza do karty podatkowej.
Wówczas część środowiska lekarskiego przestraszyła się, iż jeżeli naczelnik urzędu skarbowego zbyt późno odmówi im prawa do zastosowania karty, wówczas nie mieliby oni już czasu, by dokonać wyboru rozliczania w formie podatku liniowego.
Na złożenie wniosku o kartę podatkową był bowiem czas do 20 stycznia, tymczasem naczelnik skarbówki miał czas jednego miesiąca na wydanie decyzji (bądź nawet i dwóch miesięcy, gdy sprawa okazała się skomplikowana). Tymczasem czas na wybór liniowej formy opodatkowania mijał 22 lutego. Wówczas pozostawało rozliczenie się według skali podatkowej i ryzyko, iż część dochodów będzie opodatkowana na 32% podatku PIT.
Jakie zatem były decyzje lekarzy w sprawie wyboru karty podatkowej?
Otóż niektórzy lekarze wycofali się z tego pomysłu i pozostali przy opłacaniu linowej stawki PIT. Inni z kolei postanowili zaryzykować i wnioski o kartę złożyli. Tymczasem decyzje naczelników urzędów skarbowych były różne.
Zdarzało się bowiem, iż w wydanych decyzjach ustalających wysokość karty naczelnicy podwyższali podstawową stawkę karty podatkowej o 30%, a nawet i o 50%. W tym kontekście pamiętać bowiem należy, iż zgodnie z przepisami, jeżeli lekarz poświęca miesięcznie na pracę więcej niż 96 godzin, wówczas podstawowa stawka miesięczna karty podatkowej w roku 2021 wynosi 1.824 zł (podwyższona o 30% wynosi 2.371 zł).
Podsumowując, 1 lipca bieżącego roku jest już niezmiennym i nieuchronnym terminem, gdy każdy lekarz i stomatolog prowadzący prywatną praktykę lekarską (czyli na własny rachunek i na własną odpowiedzialność) musi zainstalować kasę fiskalną online. By z kolei skorzystać z ulgi w postaci częściowego zwrotu środków wydatkowanych na zakup takiej kasy, musi to uczynić w takim terminie, by od 1 lipca ewidencjonować już sprzedaż za pośrednictwem nowej kasy. W tym zakresie nie przewiduje się już żadnych terminów przejściowych, jak i odraczania tegoż nowego obowiązku.