Skóra człowieka to największy powierzchniowo narząd ludzki. Jako bardzo złożona struktura, jest ona narażona na rozmaite choroby i niedoskonałości. Jedną z popularniejszych przypadłości skórnych jest torbiel naskórkowa – kaszak występujący przeważnie na twarzy, w okolicy szyi, skóry głowy czy miejsc intymnych. Czym właściwie jest kaszak, jak powstaje i czy jest dla nasz groźny? Poznaj najważniejsze informacje dotyczące tego rodzaju zmian skórnych i dowiedz się, jak zminimalizować ryzyko ich powstawania.
Kaszak – charakterystyka
W warstwie skóry właściwej licznie zlokalizowane są gruczoły łojowe, które pełnią funkcje wydzielnicze – produkują sebum, które nawilża i tworzy naturalną barierę ochronną skóry. W momencie, gdy kanalik odprowadzający sebum gruczołu łojowego zostanie zablokowany, dochodzi do podskórnego nagromadzenia się łoju, a w konsekwencji – kaszaka (tzw. kaszaka rzekomego).
Takie przypadki najczęściej obserwuje się w miejscach, gdzie występują mniejsze mieszki włosowe, ale większe gruczoły łojowe. Tym samym na rozwój kaszaków najbardziej narażona jest twarz, górna powierzchnia pleców, skóra głowy, pachwiny czy kark.
Jak wygląda kaszak?
Kaszak to niewielki, dobrze wyczuwalny pod palcem guz o charakterze torbieli. Jest patologiczną, obłą zmianą skóry, z reguły stanowiąca wyłącznie problem natury estetycznej. Zmiana wyglądem przypomina krostę o cielistej bądź żółtawej barwie – gromadzi w sobie łój, cholesterol, keratynę, zrogowaciały naskórek, a niekiedy fragmenty mieszków włosowych. Jego charakterystyczną cechą jest powolny wzrost, niewielka przesuwalność (nie jest związany z podłożem) i bezbolesność – pod warunkiem że nie dojdzie do ich zakażenia.
Czy kaszaki są dla nas groźne?
Torbiel naskórkowa to najczęściej łagodna zmiana skórna, z reguły usuwana z przyczyn kosmetycznych. Wówczas specjalista wykonuje małe nacięcie, dając ujście nagromadzonej wydzielinie. Przy większych zmianach konieczna jest interwencja w warunkach ambulatoryjnych i przeprowadzenie chirurgicznego, prostego zabiegu usunięcia zmiany.
Jak twierdzi specjalista chirurgii ogólnej i onkologicznej, proktolog dr n. med. Robert Rojewski:
„Wycięcie kaszaka w warunkach ambulatoryjnych to stosunkowo prosta procedura, po której pacjent niemal od razu może wrócić do swoich normalnych aktywności”.
Niekiedy jednak konieczne jest wykonanie analizy histopatologicznej pod kątem choroby nowotworowej. Warto więc systematycznie obserwować występujące znany i konsultować się ze specjalistą.
Przyczyny powstawania
Ze względu na ich bezbolesność i powolny wzrost, kaszaki najczęściej obserwowane są dopiero u osób między 30. a 40. rokiem życia – niemal cztery razy częściej u mężczyzn, niż u kobiet. Niekiedy do rozwoju kaszaków dochodzi u młodych osób w okresie dorastania. Związane jest to z gwałtownymi zmianami w gospodarce hormonalnej i funkcjonowania gruczołów łojowych. Poza zmianami hormonalnymi kaszaki mogą powstać na skutek:
- mechanicznego uszkodzenia mieszka włosowego – uraz, otarcie, rana,
- pęknięcia gruczołu łojowego – zapalenie skóry, trądzik,
- wad rozwojowych (tzw. kaszak prawdziwy) – rozwija się na skutek defektu skóry już w życiu płodowym,
- chorób genetycznych – np. syndrom Gardnera.
Do zablokowania ujścia gruczołu łojowego może dojść również na skutek stosowania w nadmiarze kosmetyków sporządzanych na bazie olejów i silikonów bądź niedostatecznej higieny osobistej. Jeśli obserwujesz u siebie niepokojące zmiany, koniecznie skonsultuj się ze specjalistą!