Kogo poprosić o pomoc?
Oczywiście samo łóżko nie wystarczy, potrzebna jest jeszcze opieka osoby wykwalifikowanej, która zaopiekuje się osobą przebywającą w stanie wegetatywnym. Taką osobą jest pielęgniarka lub rehabilitant. Lepszą renomą cieszą się prywatne pielęgniarki, więc jeśli rodzina poszkodowanego może sobie pozwolić, to lepszym wyborem będzie prywatna pielęgniarka. Osoby dla których prywatna pielęgniarka to zbyt duży wydatek mogą skorzystać z usług państwowej pielęgniarki. Pielęgniarka będzie się opiekować osobą w śpiączce. Pielęgniarka powinna dbać głównie o higienę pacjenta, a o rehabilitacje, powinien się troszczyć rehabilitant. Ogromne znaczenie będzie miało doświadczenie oraz wiedza rehabilitanta. Rehabilitant powinien mieć dobre wyczucie, ponieważ w tym wypadku nie ma kontaktu z pacjentem, więc terapia jest intuicyjna.
Najpopularniejsze terapie
Najczęściej stosuje się terapie polisensoryczną, która polega na celowym kształtowaniu bodźców w celu wywołania zaplanowanych wrażeń i uczuć. Stymulacja poprzez bodźce słuchowe, węchowe, wzrokowe, smakowe i dotykowe umożliwia tworzenie globalnego i wielozmysłowego obrazu danego pojęcia. Oprócz tego rehabilitacja osób w śpiączce obejmuje wykorzystanie odruchów przy pomocy terapii NDT Bobath oraz metody P.N.F. (takie jak torowanie ruchu, praca językiem czy zmiana pozycji ciała). W terapii niezwykle pomocne może okazać się łóżko rehabilitacyjne.
Istotną sprawą jest układanie ciała pacjenta, układ nerwowy będzie budował napięcie, żeby „coś” poczuć, dlatego tak ważne dla regulacji napięcia są pozycje ułożeniowe u osób, które często wiele czasu spędzają w łóżku. W układaniu pacjenta w odpowiedniej pozycji bardzo pomocne są łóżka rehabilitacyjne, która za pomocą wielu udogodnień ułatwiają to zadanie.
Innym sposobem rozwiązywania problemów pacjentów w stanie wegetatywnym jest stymulacja bazalna, która ma na celu:
-pomoc w uzyskaniu umiejętności samodzielnego poruszania się i kontaktu z otoczeniem,
-zaspokojenie potrzeb osoby chorej poprzez specyficzne zadania (bodźce środowiska zewnętrznego, doświadczenia wielu zmysłów),
-otwieranie ścieżki na możliwości poznania świata, który u osób chorych jest w dużym stopniu ograniczony.
Rodzina pacjenta powinna spędzać z nim czas i rozmawiać z nim, ponieważ może on ich słyszeć. Powinna mówić jedna osoba, a podczas mówienia powinno się dotknąć ramienia pacjenta, to pomoże mu zlokalizować z której strony jest mówiąca osoba. Badania pokazują, że ponad połowa wybudzonych ze śpiączki słyszała co mówili do nich bliscy.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze łóżka?
Najważniejszą kwestią będą parametry techniczne łóżka, które będą miały duży wpływ na wygodę oraz bezpieczeństwo pacjenta. Kolejną rzeczą na którą powinno się zwrócić uwagę jest wzrost pacjenta. Zależnie od wzrostu osoby poszkodowanej będziemy dobierać rozmiar łóżka. Należy także zwrócić uwagę na udogodnienia takie jak m.in regulacja łóżka za pomocą pilota, dzięki czemu pacjent będzie mógł sam sobie ustawić łóżko lub bliscy nie będą musieli się wysilać, żeby zmienić pozycję osoby w stanie wegetatywnym.
Dodatkami do łóżka mogą być m.in barierki, które zapewnią pacjentowi bezpieczeństwo lub wysięgnik znajdujący się nad łóżkiem, dzięki czemu pacjent będzie mógł zmienić samodzielnie pozycję. Przed zakupem warto porozmawiać z rehabilitantem i pielęgniarką. Mają oni o wiele większe doświadczenie w pracy z osobami w stanie wegetatywnym, więc ich rady na pewno będą cenne.
Warto rozważyć rozmowę z psychologiem lub psychiatrą, zapadnięcie bliskiej osoby w stan wegetatywny jest traumatycznym przeżyciem, które może odbić się na psychice całej rodziny. Warto więc porozmawiać z psychologiem, który pomoże uporać się z taką sytuacją. Gdy pacjent się obudzi, to na pewno będzie wolał usłyszeć, że wszystko dobrze u jego rodziny. Sytuacja taka na pewno wygeneruje duże koszty, które mogą pogrążyć rodzinę, dlatego warto się dowiedzieć czy pacjentowi nie przysługuje odszkodowanie lub renta, które pokryją koszty.
Najprostsze metody pomocy
Należy pokazać pacjentowi jego ciało, mówiąc i dotykając poszczególnych jego części – „tu masz nos, ucho, ramię”. Dłoni pacjenta można użyć do doświadczania własnego ciała, należy je odpowiednio przygotować. Dla ręki jest przeznaczonych 1/3 wszystkich neuronów ruchowych i czuciowych. Jest to bardzo ważny powód, aby układ nerwowy odczuł jej istnienie.
Pracując z kończyną dolną, należy pokazać pacjentowi jego nogę. Przesuwając piętę do pośladka, pięta przesuwa się do płaszczyzny podporu, gdy czuje się, że napięcie mięśniowe wzrasta, zatrzymuje się kończynę i stosuje aproksymacje na biodro.
Warto także opowiadać pacjentowi miłe wspomnienia z jego życia. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że pacjent nas słyszy. Jeśli pacjent przypomni sobie takie wspomnienie, to jego mózg zacznie produkować endorfiny, czyli hormony szczęścia. Podobny efekt może przynieść opowiadanie poszkodowanej osobie aktualnych wydarzeń z życia rodziny. Należy jednak pominąć te smutne wydarzenia i skupić się na tych szczęśliwych.
Pomimo tragedii jaka spotyka codziennie wiele rodzin powinno się patrzeć z optymizmem w przyszłość. Wiele osób wybudza się ze stanu wegatatywnego, a duża część z nich wraca do normalnego życia. Dobrą informacją jest, że większość osób wybudza się ze śpiączki w przeciągu 5 tygodni od zapadnięcia w nią. Należy być dobrej myśli i zaufać lekarzom oraz rehabilitantom, którzy mają duże doświadczenie w pracy z takimi osobami.