Pojedyncze przypadki problemów trawiennych w większości przypadków nie są powodem do obaw i mijają stosunkowo szybko po zastosowaniu domowych metod, np. ziół. Jeśli objawy dyspeptyczne oraz intensywne skurcze brzucha pojawiają się często, bez wyraźnej przyczyny i dochodzi do ich nasilenia, koniecznie powinniśmy skonsultować się z lekarzem, gdyż mogą być symptomem poważniejszych schorzeń.
Przykre dolegliwości wynikające z zaburzeń trawienia
Zaburzone procesy trawienne zwykle powodują szereg nieprzyjemnych dolegliwości, które mogą utrudnić codzienne funkcjonowanie. Jeśli pojawiają się incydentalnie, np. w wyniku przejedzenia lub jednorazowego spożycia pokarmów zbytnio obciążających układ trawienny, jesteśmy w stanie stosunkowo szybko je wyeliminować. Niestety u osób, które na co dzień żywią się ciężkostrawnymi, przetworzonymi produktami, jedzą w pośpiechu, żyją w stresie i unikają aktywności fizycznej, mogą się pogłębiać, prowadząc do poważniejszych schorzeń.
Problemy z trawieniem zwykle objawiają się następującymi dolegliwościami:
- ból brzucha,
- wzdęcia i gazy,
- niestrawność,
- mdłości,
- zgaga,
- zanik łaknienia,
- częste odbijanie,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- biegunka i wymioty,
- uczucie pełności w nadbrzuszu,
- zaparcia,
- osłabienie i zmęczenie.
Co przyczynia się do problemów z trawieniem?
Przyczyn dolegliwości trawiennych może być bardzo wiele. Niestety w większości przypadków wynikają z naszych złych nawyków żywieniowych. Do czynników sprzyjających występowanie dolegliwości trawiennych zaliczamy m.in.:
- Produkty ciężkostrawne. Zaliczamy do nich nie tylko potrawy tłuste i zbyt obfitujące w węglowodany, ale również zawierające za dużą ilość błonnika, który niekiedy może utrudniać trawienie. Do innych produktów ciężkostrawnych zaliczamy też rośliny strączkowe, czerwone mięso, tłuste sery, gruboziarniste kasze.
- Zbyt obfite posiłki. Problemom trawiennym sprzyja nie tylko zbyt częste przejadanie się, ale również spożywanie zbyt wielu różnorodnych produktów, które w połączeniu ze sobą stanowią dla układu trawiennego zbyt duże obciążenie.
- Nieodpowiednie łączenie produktów. Złe połączenie produktów może zaburzać prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego, szczególnie jeśli często jest na nie narażony. Dotyczy to przede wszystkim łączenia produktów skrobiowych z tłuszczami nasyconymi, węglowodanów z białkami zwierzęcymi, cukrów prostych z tłuszczami, warzyw w dużej ilości z produktami zbożowymi.
- Spożywanie posiłków w pośpiechu. Gdy jemy szybko, najczęściej nie jesteśmy w stanie dokładnie pogryźć i rozdrobnić pokarmów. Przez to może pojawić się ucisk i dyskomfort w żołądku.
- Brak aktywności fizycznej. Siedzący i mały aktywny tryb życia może potęgować problemy z trawieniem. Dlatego po posiłku zamiast na drzemkę, warto udać się na kilkunastominutowy spacer.
Schorzenia objawiające się skurczami brzucha
Skurcze brzucha, a precyzyjniej jelit, to silny ból, któremu często towarzyszy uczucie rozpierania lub/i przelewania w jelitach. Ma charakter falujący (naprzemiennie nasila się i słabnie). Lokalizacja dolegliwości może być zmienna, a najczęściej ujawnia się w dole brzucha, z lewej lub prawej strony, a także w nadbrzuszu. Brzuch staje się wówczas twardy w dotyku. Niekiedy oprócz skurczów pojawiają się również wzdęcia, nadmierne oddawanie gazów, nudności.
Problem ten może dotykać osób w każdym wieku. Najczęściej wynika z niewłaściwej diety, spożywania posiłków szybko i w nadmiernych ilościach, przewlekłego stresu. Niestety bolesne i często pojawiające się skurcze brzucha mogą być również objawem poważniejszych schorzeń. Nigdy nie powinniśmy ich bagatelizować, ponieważ w walce z tego typu dolegliwościami niezbędne jest ustalenie przyczyny.
Schorzenia, które objawiają się skurczem brzucha, to m.in.:
- Zespół jelita drażliwego. Dolegliwościom skurczowym towarzyszą najczęściej zaparcia i biegunka. Zwykle występuje u osób w średnim wieku, często narażonym na stres.
- Biegunka podróżnych. Jak sama nazwa wskazuje, bezpośrednio wiąże się z wyjazdami i podróżami. Przyczyny występowania dolegliwości mogą być różne, ale najczęściej wynikają z reakcji psychicznej na wyjazd lub na zmianę klimatu, mogą też pojawiać się w wyniki zakażenia. Oprócz bolesnych skurczów pojawia się biegunka, wzdęcia, uczucie przelewania się treści jelitowej.
- Zapalenie uchyłka jelita grubego. Poza skurczami brzucha występują też: biegunka na przemian z zaparciami, wysoka temperatura ciała. Wymaga szybkiej konsultacji lekarskiej, ponieważ istnieje ryzyko pęknięcia jelita.
- Zapalenie błony śluzowej żołądka. Skurcze brzucha pojawiają się wówczas po spożyciu alkoholu, zjedzeniu niezdrowego posiłku, spożyciu leków. Do objawów towarzyszących zaliczamy: nudności, wymioty, biegunkę, biały nalot na języku, uczucie pragnienia, kołatanie serca.
- Kamica pęcherzyka żółciowego. Ból pojawia się w górnej części brzucha, po lewej stronie pod żebrami i promieniuje od pleców do prawego barku. Skurczom towarzyszą: częste odbijanie, wzdęcia, a także żółtaczka spowodowana upośledzenie odpływu żółci z wątroby.
- Wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Do typowych objawów zaliczamy skurczowe bóle brzucha, biegunki (najczęściej z domieszką krwi), pojawiające się na przemian z zaparciami.
- Alergia pokarmowa. Kiedy po spożyciu uczulającego pokarmu pojawiają się skurcze jelit, bolesne kolki, wzdęcia, biegunki, przelewanie się treści w jelitach, istnieje podejrzenie alergii pokarmowej.
Kiedy udać się do lekarza?
Jeśli odczuwamy nawracające i intensywne objawy ze strony układu pokarmowego, takie jak m.in. wzdęcia, uczucie pełności, brak apetytu, nadmiar gazów, biegunki, które pojawiają się bez wyraźnej przyczyny, należy skonsultować się z lekarzem. Tym bardziej w przypadku bolesnych skurczów zalecana jest ocena specjalisty. Dolegliwości tego rodzaju mogą wskazywać na poważniejsze zaburzenie, dlatego niezbędne jest fachowe rozpoznanie na podstawie przeprowadzonego wywiadu lekarskiego oraz stosownych badań.
Należy udać się do lekarza, jeśli dolegliwości:
- pojawiają się bez wyraźnej przyczyny,
- nie mijają po krótkim czasie i często powracają,
- nie mijają pomimo zastosowania domowych metod lub środków bez recepty zaleconych przez farmaceutę,
- mogą być spowodowane zażywanymi lekami,
- pojawiają się wraz z szeregiem innych objawów, takich jak gorączka, osłabienie, utrata przytomności itp.
- występują wraz z nieuzasadnionym uczuciem niepokoju i lęku,
- powodują gwałtowną utratę wagi.