Wraz z rozwojem cywilizacji i sukcesywnym ograniczaniem czynności ruchowych, nastąpił duży wzrost dolegliwości bólowych związanych z kręgosłupem. Spędzanie wielu godzin w pozycji siedzącej osłabia układ mięśniowo-stawowy, powodując stałe jego przeciążanie. Niezbyt dobrze wpływa na jego stan również długotrwała pozycja stojąca oraz nieprawidłowe podnoszenie ciężarów. Kiedy zaczyna wpływać to na wykonywanie różnych, codziennych aktywności, najlepszym rozwiązaniem staje się rehabilitacja kręgosłupa.
Rehabilitacja kręgosłupa lędźwiowego i szyjnego
Najczęściej przeprowadzana jest rehabilitacja kręgosłupa lędźwiowego i szyjnego.
Rehabilitacja kręgosłupa lędźwiowego
Dolegliwości bólowe w tym odcinku kręgosłupa najczęściej pojawiają się u osób między 30. a 50. rokiem życia. Zwykle są one efektem nadmiernych przeciążeń oraz ucisku rdzenia kręgowego. Właściwa diagnoza powinna skutkować jak najszybszą rehabilitacją, dzięki której można odzyskać pełną sprawność. Formę rehabilitacji powinno dobierać się do stopnia zaawansowania danego zwyrodnienia. Często w tym przypadku wykorzystuje się masaże, ultradźwięki, laser, pole magnetyczne czy też elektroterapię.
Rehabilitacja kręgosłupa szyjnego
Do pojawienia się bólów w tym odcinku kręgosłupa prowadzą zwykle nadciągnięte mięśnie oraz ucisk nerwów. Zdarza się, że kręgosłup ulega urazom również podczas wypadków samochodowych, jest też bardzo podatny na różnego rodzaju zwyrodnienia. Jeśli doszło do operacji kręgosłupa bądź też urazów, specjaliści powinni dobrać odpowiednie zabiegi oraz ćwiczenia. Często zalecane są masaże, ultradźwięki, ale też elektroterapia.
Rehabilitacja kręgosłupa – przy jakich chorobach się na nią zdecydować?
Na rehabilitację kręgosłupa warto się zdecydować wtedy, gdy ból pleców uniemożliwia aktywny wypoczynek oraz wykonywanie obowiązków domowych i zawodowych. Szczególnie poleca się ją przy takich dolegliwościach, jak:
- bóle krzyża,
- zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa (np. Spondylosis deformans, Spondyloarthrosis deformans, uszkodzenie krążka międzykręgowego, choroba Baastrupa),
- wrodzone deformacje kręgosłupa (np. dyskopatia kręgosłupa lędźwiowego lub szyjnego, lumbalizacja kręgu S1, jednostronna sakralizacja L5),
- osteoporoza,
- neuralgia międzylędźwiowa,
- rwa kulszowa,
- stany zapalne i zakażenia kręgosłupa (wynikające np. z reumatoidalnego zapalenia stawów czy zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa),
- bóle kręgosłupa i stawów o charakterze przeciążeniowym,
- urazy kręgosłupa i stany pourazowe,
- drętwienie i mrowienie kończyn,
- odkręgosłupowe bóle karku i migreny.
Rehabilitacja kręgosłupa – na czym polega?
Każdy przypadek powinno traktować się indywidualnie. Duże znaczenie w rehabilitacji kręgosłupa ma odpowiednio postawiona diagnoza, która wpływa finalnie na przebieg oraz postępy leczenia. Ważne jest określenie charakteru choroby, który może być ostry, podostry lub też przewlekły. Jeśli towarzyszą jej objawy ze strony układu nerwowego, należy się nimi zająć w pierwszej kolejności.
Nad całą rehabilitacją kręgosłupa powinien czuwać zespół specjalistów, złożony z ortopedy, fizjoterapeuty, a czasem również – trenera personalnego. W ramach rehabilitacji kręgosłupa wykorzystuje się m.in.:
- terapię manualną,
- fizykoterapię,
- masaże,
- kinezyterapię,
- kinesiotaping,
Terapia manualna
Celem terapii manualnej jest korekta wadliwych ustawień międzykręgowych, dzięki czemu można zminimalizować ucisk na struktury nerwowe rdzenia kręgowego, co z kolei przyczynia się do zmniejszenia bólu. Terapia manualna obejmuje wiele zróżnicowanych technik, które pozwalają niwelować nie tylko objawy dolegliwości bólowych, ale również i ich przyczyny.
Fizykoterapia
Fizykoterapia obejmuje kilka rodzajów zabiegów. Popularna jest m.in. laseroterapia, polegająca na naświetlaniu promieniami lasera określonych obszarów na ciele. Dzięki temu uaktywniają się procesy regeneracyjne tkanek oraz komórek. Czasem specjaliści decydują się również na magnetoterapię, opierającej na oddziaływaniu pola magnetycznego w celu stymulacji regeneracji struktur biologicznych występujących na całej głębokości tkanek. Niekiedy wykorzystuje się też ultradźwięki, które działają przeciwbólowo i rozluźniająco. Często stosuje się także elektroterapię.
Masaże
Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje masaży stosowanych przy rehabilitacji kręgosłupa. Pierwszy typ to tzw. masaże medyczne, które wpływają na skórę, stawy, tkankę mięśniową, jak również i same więzadła. Dzieje się tak dzięki temu, że stymulują one procesy biochemiczne, eliminując szybciej produkty przemiany materii oraz dostarczając do odpowiednich struktur substancje odżywcze. Często stosuje się również masaż tensegracyjny, który normalizuje napięcie mięśniowe, a tym samym – zmniejsza ból.
Kinezyterapia
Kinezyterapia to leczenie polegające na wykorzystywaniu rożnych form ruchu. Dzięki niej zwiększa się wydolność organizmu, a mięśnie stają się bardziej wytrzymałe. Przede wszystkim jednak ruchy kręgosłupa i kończyn stają się bezbolesne. Kinezyterapia pomaga też kształtować prawidłowe nawyki ruchowe, dlatego też chętnie wykorzystywana jest również w ramach profilkatyki.
Kinesiotaping
Kinesiotaping, określany również mianem „plastrowania”, polega na przyklejaniu odpowiednich taśm na skórę. Wspomagają one pracę mięśni, stabilizują stawy oraz rozluźniają tkanki miękkie. Zwiększają też elastyczność skóry i blizn, a do tego pomagają w pracy naczyń krwionośnych oraz limfatycznych. Często wykorzystuje się tę formę terapii przy problemach z dyskiem. Ważne jest również to, że tego typu taśma nie ogranicza ruchów i zwykle nosi się ją od 3. do 7. dni.