Badania jamy brzusznej z wykorzystaniem ultrasonografu powinny być wykonywane cyklicznie – zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Pozwalają bowiem na wczesne wykrywanie różnych, bardziej i mniej poważnych schorzeń. W przypadku najmłodszych pacjentów ogromnie ważne okazuje się to, że badanie jest nieinwazyjne i bezbolesne.
Badanie USG – wskazania i przebieg
W badaniu USG wykorzystuje się tzw. ultradźwięki, czyli dźwięki o wysokiej częstotliwości. Polega ono na nałożeniu na skórę brzucha specjalnego żelu, a następnie przesuwaniu po nim głowicy (zwanej też sondą). Żel usprawnia przenoszenie fal dźwiękowych, które są odbijane od tkanek i przetwarzane na obraz widziany przez lekarza na monitorze. Cała procedura jest absolutnie bezpieczna, przeprowadza się ją z powodzeniem np. u ciężarnych kobiet.
W przebiegu badania osoba je wykonująca prosi pacjenta o położenie się na plecach. Powierzchnia brzucha zostaje pokryta żelem, po którym lekarz będzie przesuwał sondę w różnych kierunkach. Dociskanie głowicy do skóry w celu otrzymania na ekranie obrazu lepszej jakości może wywoływać pewien dyskomfort, ale nawet młodsze dzieci powinny sobie z tym poradzić. Czas trwania badania nie przekracza zwykle 30 minut, zaś wyniki (wraz z ich lekarską interpretacją) otrzymamy natychmiast po zakończeniu oględzin jamy brzusznej.
Badanie USG pozwala na ocenę budowy pęcherzyka żółciowego, nerek, trzustki, śledziony, wątroby, aorty brzusznej oraz szeregu innych naczyń obecnych w jamie brzusznej. Lekarz weryfikuje ich wielkość i budowę, lecz przy okazji szuka także potencjalnych anomalii, takich jak guzy, nowotwory bądź torbiele.
U dzieci badania USG miewają charakter diagnostyczny lub przesiewowy. Zwłaszcza ten ostatni aspekt jest tutaj istotny, bo wiele wad rozwojowych jamy brzusznej u najmłodszych nie daje żadnych konkretnych objawów. Badanie pozwala zaś na ich wczesne wykrycie oraz szybką reakcję, zapobiegającą pojawieniu się powikłań.
W celach diagnostycznych badanie powinno być wykonane w momencie, gdy u dziecka wystąpią pierwsze objawy chorób układu pokarmowego bądź moczowego. U niemowlaków mogą to być częste kolki, zaś u starszych dzieci – biegunki czy zaparcia. Również bóle brzucha o różnym nasileniu i niewyjaśnionej przyczynie stanowią wskazanie do badania z wykorzystaniem ultrasonografu.
Badanie USG – jak się przygotować?
Pewną niedogodność badania USG jamy brzusznej dziecka stanowi fakt, że należy poczynić przed nim konkretne przygotowania. Dotyczą one zwłaszcza pozbycia się gazów jelitowych za pomocą doustnych środków dostępnych w aptekach. Dzieci powinny także mieć wypełniony pęcherz moczowy – należy zatem poinstruować małego pacjenta, aby przyjął odpowiednio dużo płynów (najlepiej wody lub herbaty), zaś na godzinę przed badaniem powstrzymał się od oddawania moczu. Niemowląt nie trzeba w sposób szczególny przygotowywać; najlepiej po prostu nie karmić ich w ciągu godziny poprzedzającej wizytę.
Szczegółów dotyczących badania USG powinien nam dostarczyć sam lekarz. Czasami na dzień przed procedurą zaleca się np. dietę o jak najniższej zawartości tłuszczu (ma to miejsce w przypadku USG wątroby, trzustki, pęcherzyka żółciowego i nerek), innym razem – kilkugodzinne powstrzymanie się od spożywania jakichkolwiek pokarmów. Należy zatem w miarę możliwości dokładnie o wszystko dopytać, aby nie okazało się, że w momencie badania nasze dziecko nie jest należycie przygotowane. Grozi to bowiem nieprawidłowymi bądź niepełnymi wynikami, które mogą zaburzyć prawidłowe przeprowadzenie procesu diagnostycznego.